Kategori: Makaleler

Güvercinlik Vadisi Hangi İlde? Tarihsel Süreçler Işığında Bir Vadiye Bakış Bir Tarihçinin Gözünden: Geçmişle Bağ Kurmanın Sessiz Sanatı Tarih, sadece olayların kronolojik sıralaması değil; insanın kendini ve yaşadığı mekânı anlama çabasıdır. Her coğrafya, ardında bir hikâye bırakır. O hikâyeler, bazen bir savaşın yankısı, bazen bir göçün sessiz izidir. Bir tarihçinin gözünde Güvercinlik Vadisi, işte böyle bir anlatının mekânıdır. “Güvercinlik Vadisi hangi ilde?” sorusu, yüzeyde basit bir coğrafi sorgu gibi görünse de, aslında Anadolu’nun değişen yüzünü, geçmişle bugünün kesiştiği bir aynayı yansıtır. Güvercinlik Vadisi’nin Coğrafi Kimliği Güvercinlik Vadisi, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde, Nevşehir il sınırları içinde yer alır. Kapadokya’nın büyüleyici coğrafyasında…

On Kamber Ne Demek? Kadın-Erkek Evreninde Çözüm Ararken Ortaya Çıkan Bir Efsane “On Kamber ne demek?” diye Google’a yazanların yüzde doksanı eminim bir arkadaş grubunda “abi sen tam on kambersin” cümlesine maruz kalmışlardır. Geri kalan yüzde onluk kesim de muhtemelen sosyal medyada bu ifadeyi görüp, ‘yine mi yeni bir deyim çıktı?’ diye iç geçiriyordur. Evet, yeni nesil deyimler, bazen Türk Dil Kurumu’nu bile şaşırtıyor. Ama hadi gelin, bu gizemli ‘On Kamber’ meselesini birlikte çözelim. On Kamber Ne Demekmiş Bakalım? Aslında “on kamber” ifadesi biraz mecazi, biraz da alaycı bir tabirdir. Halk arasında, her işe koşan, çözüm odaklı ama biraz da…

Kânunuevvel Hangi Dil? Bir Kelimenin Kalbinden Geçen Yolculuk Bugün size bir kelimenin hikâyesini anlatmak istiyorum. Hani bazen bir sözcük kulağınıza dokunur da, geçmişten ince bir rüzgâr taşır ya; işte Kânunuevvel öyle bir kelime. Masanın bir ucunda hesap yapan, çözüm planları çizen Deniz; diğer ucunda insan hikâyelerini dinleyip onların duygularını toplayan Leyla vardı. Ben de arada, bu kelimenin peşine düşen bir anlatıcı… “Kânunuevvel hangi dil?” diye sorduk kendimize ve bir kelimenin kalbinden geçerek tarihe doğru yürümeye başladık. Deniz’in Haritası: Strateji Masasında Bir Ayın Kökeni Deniz, defterini açtı. İnce uçlu kalemiyle bir zaman çizgisi çizdi. “Önce parçaları birleştirelim,” dedi. “Kânun ve evvel……

Bühtan Ne Anlama Gelir? Eğitimde Dil ve Anlamın Gücü Öğrenme, bir kişinin hayatını dönüştüren en güçlü araçlardan biridir. İnsan, öğrendikçe gelişir, genişler ve derinleşir. Bu süreç yalnızca bilgi edinme değil, aynı zamanda anlam üretme ve algıyı şekillendirme meselesidir. Eğitimcilerin görevlerinden biri de bu anlam üretim sürecinde öğrencilere rehberlik etmek ve onların düşünme becerilerini geliştirmektir. Bugün, dilin ve anlamın gücüne, özellikle de “bühtan” kelimesine odaklanarak, öğrenmenin pedagojik boyutunu keşfetmek istiyorum. Bühtan kelimesi, Türkçede sıkça duyduğumuz ama derinlemesine anlamını her zaman sorgulamadığımız bir terimdir. Peki, bühtan ne anlama gelir? Ve daha önemlisi, bühtan kelimesi üzerinden neler öğrenebiliriz? Bühtan: Tanım ve Dilin Gücü…

Kaolin Kili Neden Yapılır? Bilimin En Beyaz Yüzünü Gülerek Konuşalım! Şimdi dürüst olalım… “Kaolin kili neden yapılır?” sorusu kulağa bir kimya sınavı sorusu gibi geliyor olabilir. Ama korkmayın, burası laboratuvar değil; burası mizahın ve merakın kesiştiği blog köşesi! Beyaz bir toz parçasının neden bu kadar değerli olduğunu konuşacağız ve bunu yaparken biraz güleceğiz. Çünkü kim demiş kilin sadece cildi değil, ruhu da arındıramayacağını? Uyarı: Bu yazıdan sonra mutfakta kendi kaolin kili üretmeye kalkışanlar olabilir. Lütfen önce çayı demleyin, sonra deneyin! Kaolin Kili: Taş Gibi Başlayan, Kremsi Maske Olarak Biten Hikâye Kaolin kili aslında “beyaz kil” diye bildiğimiz, doğanın ta içinden…

Kanserojen Maddeler Nelerdir? Korkudan Değil, Meraktan Konuşalım Bir düşün: Her gün nefes alıyoruz, yiyoruz, güneşe çıkıyoruz, çalışıyoruz. Yaşamın tam ortasında, görünmez iplerle örülmüş bir ağ gibi “kanserojenler” de dolaşıyor. Bu kelime kulağa ürkütücü geliyor, biliyorum. Ama bu yazıyı, panikle değil merakla okumak için buradasın. Gel, kanserojen maddelerin hikâyesini birlikte çözelim: Nereden geliyorlar, bugün bizi nasıl etkiliyorlar ve yarın için bize ne anlatıyorlar? “Kanserojen” Ne Demek? Bilimin Kullandığı Dil Kanserojen, “kansera neden olma potansiyeli olan etmen” demek. Bu bir madde (benzen gibi), bir karışım (tütün dumanı gibi), bir fiziksel etmen (UV ışını gibi) ya da bir biyolojik etken (bazı virüsler gibi)…

Yazı Kişiliği Yansıtır mı? Toplumsal Roller, Kimlikler ve Satır Aralarındaki İnsan Toplumun bireyi şekillendirdiği, bireyin de topluma yön verdiği o ince dengede yürüyen bir araştırmacı olarak, her zaman şunu merak ettim: İnsan, kendini yalnızca sözleriyle mi ifade eder, yoksa kaleminden dökülen satırlar da onun kimliğini ele verir mi? Bir not defterinin kenarına yazılan acele bir cümle, bir mektubun içtenliği ya da bir dilekçedeki soğuk resmiyet… Bunlar sadece yazı biçimleri değil; toplumsal rollerin, kültürel değerlerin ve kişisel kimliğin izdüşümleridir. İşte bu nedenle “Yazı kişiliği yansıtır mı?” sorusu, yalnızca psikolojik değil, aynı zamanda sosyolojik bir meseledir. Yazı: Toplumsal Normların Görünmez Taşıyıcısı Yazı,…

Süpersonik Füze Ne Demek? Edebiyatın Hızla Yarışan Sözcükleri Kelime, insanın dünyayı kavrama biçimidir; kimi zaman bir sığınak, kimi zaman bir silah. Edebiyat, kelimelerin gücünü keşfederek onları dönüştürür; sözcük, bir şiirde kalbe dokunur, bir romanda savaş çıkarır. İşte süpersonik füze kavramı da yalnızca teknolojik bir icat değil, aynı zamanda çağımızın hız ve yıkım takıntısının edebi bir simgesidir. Bir füze sesi, belki de modern dünyanın şiiridir: keskin, soğuk, ama bir o kadar da insan elinden doğan bir yankı. Süpersonik bir hızda ilerleyen bir nesne, yalnızca fiziğin değil, insan ruhunun da hızını yansıtır. Kelimelerin Hızı: Dilin Süpersonik Dönüşümü Dil de tıpkı bir füze…

Kamuflaj Rengi Nedir? Küresel ve Yerel Bakış Açılarından Görünmezliğin Görünür Hali Ben her zaman renklerin sadece birer görsel unsur olmadığını düşünürüm. Renkler, kimliktir; bazen bir duruş, bazen de bir stratejidir. Kamuflaj rengi de tam olarak böyle bir simge. Bir yandan gizlenmeyi, diğer yandan fark edilmemenin ardındaki güçlü niyeti temsil eder. Gelin, bu “görünmez” rengin aslında dünyada ne kadar görünür bir etki yarattığına birlikte bakalım. Küresel Perspektif: Kamuflajın Evrensel Dili Kamuflaj rengi denildiğinde çoğumuzun aklına askeri kıyafetler, orman desenleri veya yeşil-kahverengi tonları gelir. Ancak küresel düzeyde kamuflaj, yalnızca bir askeri strateji değil; doğanın, teknolojinin ve modanın da ortak diline dönüşmüştür. Afrika…

Rölatif Göreceli Nedir? Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Üzerine Pedagojik Bir Yaklaşım Bir eğitimci olarak sınıfa her girdiğimde aynı gerçeği yeniden fark ederim: Her öğrenci, dünyayı kendi penceresinden görür. Bilgi, birinin zihninde soyut bir kavramken, bir diğerinde somut bir deneyime dönüşür. İşte bu fark, öğrenmenin en büyüleyici yanı olan rölatif görecelilik kavramına kapı aralar. Çünkü öğrenme, tıpkı yaşamın kendisi gibi, mutlak değil; bağlama, bireye ve deneyime göre değişen bir süreçtir. — Rölatif Göreceli Nedir? Temel Tanım ve Anlam Katmanları “Rölatif” kelimesi Latince relativus kökünden gelir ve “ilişkisel” ya da “bağlantılı” anlamını taşır. Türkçedeki karşılığı ise göreceli veya izafidir. Dolayısıyla “rölatif göreceli” ifadesi,…