Kategori: Makaleler

Dedikodu ve Gıybet: Antropolojik Bir Bakış Açısıyla Sosyal İletişim ve Topluluk Dinamikleri Bir Antropoloğun Gözünden: Kültürlerin Çeşitliliğine Yolculuk İnsanlık tarihi boyunca, toplumlar birbirlerinden farklı sosyal yapılar, ritüeller ve semboller aracılığıyla kimliklerini inşa etmiştir. Bu yapılar, sadece toplulukların alışkanlıklarını, normlarını ve değerlerini yansıtmakla kalmaz, aynı zamanda insan davranışlarının da derinlemesine anlaşılmasına katkı sağlar. İletişim biçimleri, en güçlü sosyal bağlardan biri olarak, bir kültürün hem sınırlarını çizer hem de insanları bir arada tutar. Antropolojik bakış açısıyla ele alındığında, “dedikodu” ve “gıybet”, çoğu zaman olumsuz anlamlar taşısa da aslında toplumsal bir işlevi yerine getirir. Peki, dedikodu ve gıybet gerçekten sadece kötü bir alışkanlık…

Birinci Gıda Rejimi Nedir? Tarihi Bir Perspektiften Birinci Gıda Rejimi Birinci Gıda Rejimi, tarihsel olarak 16. yüzyıldan 19. yüzyılın sonlarına kadar süren dönemi tanımlayan bir kavramdır. Bu dönemde dünya, özellikle Avrupa, gıda üretiminde ve ticaretinde önemli değişimlere tanıklık etmiştir. Birinci Gıda Rejimi, tarımın ve gıda ticaretinin kapitalist sistemin temellerini atacak şekilde şekillendiği, büyük sömürgecilik hareketlerinin gıda üretim süreçlerini dönüştürdüğü bir süreçtir. Avrupa’dan başlayan sömürgeci genişlemeyle birlikte, kolonilerden elde edilen hammadde ve tarım ürünleri, Avrupa’daki tüketim piyasalarına sürülmeye başlamış, aynı zamanda yeni pazarlar yaratılmıştır. Bu süreç, gıda üretiminin yalnızca yerel tüketimle sınırlı kalmayıp küresel bir ticaret haline gelmesine yol açtı. Bu…

“Fıkıhta Tebdil” Neyi Değiştirir, Neyi Asla Değiştirmez? Birilerinin artık açıkça söylemesi gerekiyor: “tebdil” kavramını ya sihirli bir modernleşme düğmesi gibi kullanıyoruz ya da onu topyekûn bir sapma gibi şeytanlaştırıyoruz. Oysa fıkıhta tebdil, keyfî esneme değil; değişmeyen ilke ile değişen hayat arasındaki emniyet supabıdır. Bu yazı, “Fıkıhta tebdil ne demek?” sorusunu cesurca ortaya koyuyor: Neyi dönüştürür, neyi dokunulmaz bırakır; kim, hangi ölçülerle tebdil yapabilir? Rahatsız edici ama gerekli tespit: “Maslahat” diye her tercihi kutsayanlar da “nass” diye her zorluğu kaderleştirenler de tebdili araçsallaştırıyor. Fıkıhta Tebdil Ne Demek? Temel Tanım ve Sınırlar Fıkıhta “tebdil”, bir hükmün özünü (maksat ve ilkeyi) koruyarak uygulama…

1 Kutuda Kaç Tane Mermi Vardır? Geleceğe Dair Vizyoner Bir Bakış Hayatın gündelik soruları bazen geleceğin en derin tartışmalarını tetikleyebilir. “1 kutuda kaç tane mermi vardır?” basit bir merak gibi görünse de, aslında savaş teknolojilerinden güvenlik politikalarına, toplumsal dinamiklerden etik tartışmalara kadar uzanan geniş bir yelpazeyi bize açar. Gelin bu soruya geleceği merak eden bir grup arkadaş gibi yaklaşalım: kimimiz stratejik hesaplamalara odaklanalım, kimimiz toplumsal etkilerini düşünelim, kimimiz de teknolojik ufku zorlayalım. Bugünün dünyasında standart bir kutuda mermi sayısı kalibresine göre değişir; kimi zaman 20, kimi zaman 50 ya da 100. Ancak asıl mesele, gelecekte bir kutunun neyi temsil edeceği.…

Kayseri’nin Kurucusu Kimdir? Bir Tartışma Başlatan Soru Kayseri’nin kurucusu kimdir? Sorusu, üzerine birçok tarihçinin kafa yorduğu, mitolojilerle örülü bir soru… Ancak doğru yanıtı bulmak hiç de kolay değil. Şehrin tarihi, farklı medeniyetlerin izleriyle şekillenmişken, Kayseri’nin gerçek kurucusu kim olabilir? Bu yazıda, şehrin temellerinin atıldığına dair pek çok iddianın ardında dururken, aynı zamanda bu iddiaların ne kadar tartışmalı ve eksik olduğuna da değineceğiz. Çünkü Kayseri’nin kuruluşu sadece tarihsel bir olgu değil, aynı zamanda siyasi ve kültürel bir söylemdir. Kayseri’nin İlk Yerleşimi ve Tarihsel Kökenler Kayseri’nin tarihsel geçmişine dair en yaygın görüş, şehrin ilk yerleşimlerinin Hititler dönemine kadar dayandığı yönündedir. Ancak bu,…

Halen Nasıl? Halen nasıl? Yani, bu cümleyi duyduğumda aklıma gelen şey, ya birinin bana “Halen nasıl?” dediği o anlık ciddiyet veya bana sorulan o çok derin soruya verecek cevabımın olmaması. Kim bilir, belki de tam olarak bu yüzden çok sık soruluyor! Ama şimdi gelin, bu soruyu mizahi bir açıdan ele alalım. Erkekler: Strateji, Plan ve “Halen” Çıkmazı Erkekler, bir konuda ne kadar çözüm odaklı olduklarını biliriz, değil mi? Kafalarında hep bir plan vardır. “Halen nasıl?” dediklerinde, tam bir strateji düşüncesiyle yaklaşırlar: “Bunu nasıl çözebilirim?” Erkeklerin Halen nasıl sorusuna verdikleri cevaplar, genellikle olaylara dair “şu yapılmalı, bu çözülmeli” gibi bir yaklaşım…

Hasta Bakıcı Maaşı Kimler Alabilir? İnsan Hikayeleriyle Dolu Bir Yolculuk Herkese merhaba! Bugün önemli ve bir o kadar da insana dokunan bir konuya değineceğiz: Hasta bakıcı maaşları. Özellikle ailelerinden uzakta, hasta bakımını üstlenen ve genellikle emekleri göz ardı edilen bu kahramanların maaşları hakkında birçok soru soruluyor. Birçok insan, bu maaşları kimlerin alabileceğini, hangi şartların gerektiğini ve hatta bu işin iç yüzünü merak ediyor. Ben de tam olarak bu soruları cevaplamak için bir araya geldim ve bir kaç gerçek hayat hikayesiyle de sizlere anlatmak istiyorum. Hazırsanız, başlayalım! Gizem’in Hikayesi: Aile İçindeki Kahraman Gizem, hasta bakımını meslek olarak seçmiş genç bir kadındı.…

Hardal Gazı Nasıl Öldürür? Toplumsal Bir Perspektiften Bakış Toplumsal Yapılar ve Bireyler: Bir Araştırmacının Perspektifi Toplumlar, her biri birer küçük diyalektik yapılarla bir araya gelmiş devasa bir ağ gibidir. İnsanlar, sadece biyolojik varlıklar değil, aynı zamanda kültürel, toplumsal ve psikolojik varlıklardır. Bireylerin yaşamları, toplumsal yapılarla şekillenir, toplumsal normlar ve değerler de bireylerin davranışlarını şekillendirir. Bu yazıda, toplumsal yapıların, kültürel pratiklerin ve cinsiyet rollerinin nasıl bir etkileşim içinde olduğunu ve bireylerin bu yapıların içinde nasıl konumlandığını inceleyeceğiz. Ancak bu yazıyı yazarken, toplumsal analiz ve bireysel etkileşimler arasında geçiş yaparken gözlerimizin önüne bir başka soru geliyor: Hardal gazı, nasıl öldürür? Çoğumuz, savaşın…

Gerçek Dışılık: Edebiyatın Sınırsız Evrenine Yolculuk Edebiyat, kelimelerin gücüyle şekillenen bir dünyadır. Her sözcük, bir anlam taşımanın ötesinde, evrenin derinliklerinde keşfedilmemiş bir alanı da temsil eder. Anlatılar, gerçekliği sorgulayan birer araç olabilir, hayal gücünün engin sınırlarına dokunarak, insan zihninin ötesine geçer. Bu evrende gerçeğin ötesine taşınan her şey, edebiyatın sunduğu gerçek dışılık kavramına örnektir. Peki, gerçekte neyi ifade eder bu kavram? Edebiyatçılar için gerçek dışılık, bir tür anlatı biçimi, anlam evreninin bir başka yüzüdür. Gerçek dışılık, bazen olağanüstü olaylarla dolu fantastik bir dünya yaratırken, bazen de sıradan olayları alışılmadık bir bakış açısıyla sunar. Bu yazıda, gerçek dışılığın edebiyat dünyasında nasıl…

Gayri Resmi Ne Demek? Sosyolojik Bir Analiz Toplumsal yapıların ve bireylerin etkileşimini anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, her gün gözlemlediğim sosyal dinamiklerin derinliklerine inmeyi seviyorum. Çünkü toplumsal yapılar yalnızca soyut teorilerle açıklanabilecek bir şey değildir; yaşadığımız, nefes aldığımız, etkileşimde bulunduğumuz bir süreçtir. Bu yazıda, dilin toplumsal anlamlarını inceleyecek ve “gayri resmi” teriminin ne anlama geldiğini sosyolojik bir bakış açısıyla ele alacağım. Bu terimi, toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler ışığında daha derin bir biçimde anlamaya çalışacağız. Gayri Resmi Ne Demek? TDK’ye Göre Anlamı Türk Dil Kurumu (TDK) “gayri resmi” terimini, “resmi olmayan, resmi nitelikte olmayan” olarak tanımlar. Yani, resmiyetle…